Ders 13, Geniş Zaman / Simple Present Tense Konu Anlatımı

Arkadaşlar, bu akşamki konumuz İngilizce'de en çok kullanılan zamanlardan biri olan Simple Present Tense ( Geniş Zaman ). Bu konu, İngilizce'yle uğraştığınız ve ilgilendiğiniz sürece hep karşınıza çıkacaktır. İster ilkokul seviyesinde isterse üniversite seviyesinde hangi program dahilinde olursanız olun Simple Present Tense (Geniş Zaman ) size hep anlatılacak ve karşnınıza soru olarak çıkacaktır. Umarım bu çalışmam sizin için faydalı olur. Hemen konu anlatımına geçelim isterseniz.

Simple Present Tense ( Geniş Zaman), belli bir rutin halinde yani en genel ve basit anlamıyla her gün veya belli aralıklarla yaptığımız düzenli işler için kullanılır. Her sabah kalkıp işe, okula gittiğimiz, işten okuldan geldiğimiz ya da haftada bir sinemaya gittiğimiz gibi..Benzeri örnekleri çoğaltmak mümkündür. Önemli olan bu zamanın hangi mantıkla kullanıldığıdır.

OLUMLU YAPI / AFFIRMATIVE

Bu zamanda fiilin yalın halini kullanırız. Yani sözlüğe baktığımızda ''to'' ile başlayan fiiler görürüz. ''to come , to do, to go '' gibi. Önceki çalışmalarda bahsettiğim gibi ''to'' atılır ve elimizde en yalın haliyle fiilimiz kalır. Sonrasında ise fiile herhangi bir ek getirmeden öznelere göre çekimleriz. Buraya kadar herşey normal. Ancak ''He, She , it '' öznelerinde ise fiile '' s '' takısı gelir. Bu noktaya dikkat etmek gerekir çünkü çoğunlukla gözden kaçabiliyor. Aşağıdaki tabloyu inceleyim.

Tabloya baktığımızda 3.tekil şahıs olan '' He, She,It ''  öznelerinde fiile ''s'' takısı gelmiştir. Geriye kalan öznelerde ise fiil aynen yazılmıştır. Bir farklılık yoktur. Olumlu yapıda dikkat edilmesi gereken en önemli nokta budur arkadaşlar. Şimdi birkaç örneğe göz atalım.

I like tea. ( Ben çayı severim. )

You go to school every morning. ( Sen her sabah okula gidersin. )

Ahmet ( He)  drinks coffee in the afternoon. ( O öğleden sonraları kahve içer. )

Sibel ( She )  makes up on special days. ( O özel günlerde makyaj yapar. )

Tekir ( It )  likes sleeping on the couch. ( O kanepede uyumayı sever. )

We go on a holiday every summer. ( Biz her yaz tatile gideriz. )

They live in Istanbul. ( Onlar Istanbul'da yaşar ( yaşıyor ) ).


OLUMSUZ YAPI / NEGATIVE

Olumsuz yapıda ise yardımcı fiil olan ''do / does ''  '' not'' eki alarak ''don't '' ve ''doesn't'' şeklinde yazılır. Dikkat edelim ''do ve does'' yardımcı fiildir, asıl fiil değildir. Türkçe'de yardımcı fiil gibi bir kavram olmadığı için bu nokta anlaşılması güç olabiliyor. Ama birazcık dikkatle üstesinden gelinebilmektedir. Ve eminim ki bu önemli nokta dikkatinizi çekecektir. Yukarıdaki tablo üzerinden olumsuz yapılara bir göz atalım arkadaşlar.

Dikkat ettiyseniz, olumsuz cümle yapılırken ''I, You, We, They '' öznelerinde '' don't '', '' He, She, It '' öznelerinde ise ''doesn't '' gelmiştir. Önceki tabloda fiile gelen ''s '' takısı bu sefer yazılmamıştır. Demek ki olumsuz cümlelerde ''He, She, It '' öznelerinde ''s '' takısı gelmemektedir. Örneklere bir göz atalım.

I don't  like tea. ( Ben  çay sevmem. )

You don't go to school every morning. ( Sen  her sabah okula gitmezsin. )

Ahmet  ( He) doesn't drink coffee in the afternoon. ( O öğleden sonraları kahve içmez. )

Sibel  ( She ) doesn't make up on special days. ( O  özel günlerde makyaj yapmaz. )

Tekir  ( It ) doesn't like sleeping on the couch. ( O  kanepede uyumayı sevmez. )

We don't go on a holiday every summer. ( Biz  her yaz tatile gitmeyiz. )

They don't live in Istanbul. ( Onlar Istanbul'da yaşamaz. ( yaşamıyor ) )

Örneklerde görüldüğü gibi olumsuz cümlelerde '' I, You, We, They '' öznelerinde ''don't '' ,  ''He, She, It '' öznelerinde ise ''doesn't '' yazılmış, ardından da fiil yalın halde gelmiştir. 3. tekil şahısta fiile gelen ''s '' takısı düşmüştür. Lütfen bu noktaya dikkat edelim.


SORU YAPISI / INTERROGATIVE

Soru yapısında yani soru cümlelerinde ise yardımcı fiillerimiz olan ''do / does '' cümle başına gelir. Yani özne ile yer değiştirir. 3. tekil şahısta fiile ''s '' takısı burda da  gelmez.Yine tablomuza göz atalım.

Sizin de gördüğünüz gibi soru cümlelerinde '' I, You, We, They '' öznelerinde cümle başına '' Do '' , ''He, She, It '' öznelerinde ise '' Does '' gelmiştir. Özne 2. öğe konumuna geçmiştir. Ve yine 3. tekil şahıs olan ''He, She, It '' öznelerinde olumlu cümlede gelen '' s '' takısı gelmemiştir. Öyleyse buradan işinizi kolaylaştıracak bir kural çıkaralım arkadaşlar .

3. tekil şahıs ''He, She, It '' öznelerinde sadece ve sadece olumlu cümlede fiile ''s '' takısı gelir. Diğer olumsuz ve soru cümlelerinde ise '' s '' takısı gelmez.

Yani kafa karıştıran ''s '' takısı sadece fiile olumlu cümlede eklenmektedir. Hepsi bu kadardır. Dediğim gibi biraz dikkat herşeyi çözecektir.

Do I  like tea ? ( Ben çay sever miyim?  )

Do you go to school every morning. ? ( Sen  her sabah okula gider misin?  )

Does Tom ( He )  drink coffee in the afternoon ? ( O öğleden sonraları kahve içer mi ?)

Does Sibel ( She )  make up on special days ? ( O özel günlerde makyaj yapar mı? )

Does Tekir ( It ) like sleeping on the couch ? ( O  kanepede uyumayı sever mi ? )

Do we go on a holiday every summer ?  ( Biz her yaz tatile gider miyiz ? )

Do they live in Istanbul ? ( Onlar Istanbul'da yaşar mı ( yaşıyorlar mı?  ) )


CEVAP YAPISI / ANSWER FORM

Cevaplarda ise önceki konularda bahsettğim gibi soru cümlesinin başındaki kelime ile özne yer değiştirilerek cevap veririz. Tabi ki ''Yes '' ve '' No ''ile birlikte.

* Ben öznesi ile soru cümlesi teknik olarak mümkün ama pratikte yok denecek kadar azdır. Sadece örnek olması için yazdım arkadaşlar. 
* * Sen ile soru Ben ile cevap kuralından ötürü böyle yazıldı.
**** Ben öznesinde olduğu gibi Biz öznesi ile soru cümlesi hiç yok denecek kadar azdır. Örnek olması için yazdım sadece.
**** Siz ile soru Biz ile cevap kuralı sebebiyle böyle yazıldı.
Buraya kadar sadece Simple Present Tense 'in  ( Geniş Zaman) olumlu, olumsuz ve soru yapılarını anlatmaya çalıştım. Konumuz adı gibi oldukça geniş olduğu için bugünlük burada bırakmak en iyisi bence. Kısmetse yarın ve sonraki günlerde '' s '' takısının sebep olduğu harf değişimleri, sıklık zarfları , geniş zamanın kullanım alanları, özel durumlar ve istisnalar vs. gibi daha detaylı bilgilere yer vereceğim.Hepsini birden anlatmak yorucu ve boğucu gelebilir. En allta bu konuyla ilgili bir de video var. İzlemenizi tavsiye ederim. Umarım buraya kadar anlatmış olduklarım işinize yaramıştır.

İndirme linki:  http://www.slideshare.net/alikemal28/simple-present-tense-konu-anlatm